نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 696 )                                        

ســوره 5 : انعـــام  ( مکّی  ـ  165  آیه دارد  ـ جزء هفتم  ـ  صفحه 128 )

  ( قسمــت چهــل و چهارم )

پـزشک مهــربان

( جزء  هشتــم  صفحه 148  آیه 151) 

بِســـمِ اللّهِ الـرَّحمــنِ الــرَّحیــم

قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ أَلاَّ  تُشْرِکُواْ بِهِ شَیْئًا وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَ لاَ تَقْتُلُواْ  أَوْلاَدَکُم

مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَ إِیَّاهُمْ وَ لاَتَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ مَا بَطَنَ وَلاَتَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِی

حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِکُمْوَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ

تفسیر لفظی :

بگو بیایید تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده براى شما بخوانم ،

چیزى را با او شریک قرار مدهید و به پدر و مادر احسان کنید

و فرزندان خود را ازبیم تنگدستى مکشید ، ما شما و آنان را روزى مى‏ رسانیم

و به کارهاى زشت چهعلنى آن و چه پوشیده [اش] نزدیک مشوید

و نفسى را که خدا حرام گردانیده جزبحق مکشید این هاست که [خدا] شما را

به [انجام دادن] آن سفارش کرده است باشد که بیندیشد

تفسیر ادبی و عرفانی :

خـــدای بـــزرگـــــــوار ،

وفــــــــــادار نیکــــــــوکار ،

خــــداونـــــــــد دادگــــــــــــــــر ،

گشـــاینـــــــــــــــــــده ی هـــــر در ،

آغـــاز کننــــــــــــده ی هـــــــــر ســـــر ،

در این آیت ؛

از لطف و مهـــــربانی که بر بنــــدگان است

و از بنــده نــــوازی و کارسازی که بر ایشان است ،

آنان را به توحیــــــد رهبــــری می نمـــاید ،

و به اخلاق پسنـــدیـــــده می خوانَد ،

و از فواحش و کبـــــائــــــــر بــــاز می دارد ، 

و آن چه زَهــــــرِ دین ایشان است فرا می نماید

و از آن پرهیــــــــــز می فرماید ،

و همچون پزشک مهـــربان که بر سر بیمـــار شود

 علت شناسد و دارو داند ؛ گوید :

این خـــور که تـــــو را سازنده است ،

و این مخــــــور که تو را کُشنــــده است ،

هرچه ســـازگار بُـــوَد بدان سفـــــــارش کند ،

و هرآن چه زیــــان دار بُــوَد از آن پرهیــــز فرماید .

خداونــــد با سعت رحمت خویش با بنـــده چنین کند،

 تا از شـــــرک پرهیـــــــــز کند ،

که شـــــــرک زهـــــــرِ دین است ،

زهـــــری که تـــریــــــاق معـــــرفـــت آن را سودی نباشد !

مـا ندانیــــم که دل بستــه ی اوئیـــم همه

مست و سرگشته ی آن روی نکوئیم همه

فارغ از هر دو جهـــانیم و ندانیـــــم که ما

در پیِ غمـــزه ی او بادیـــه پوئیــــم همه

ساکنــان درِ میخـانـــه ی عشقیــم مدام

از ازل مست از آن طرفه سبوئیـــم همه

هرچه بوئیم ز گلزار گلستـــان وی است

عطــر یــار است که بوئیده و بوئیم همه

جـــز رخ یــــــار جمـــالی و جمیلـــی نَبُوَد

در غـم اوست که در گفت و مگوئیم همه

خود ندانیم که سرگشته و حیران همگی

پیِ آنیــــــــم که خود روی بروئیــــم همه

[ دیوان امام خمینی (ره) ص 179 ]